Αφιέρωμα στον Κ. Μαρξ | Βιογραφία – 2ο Μέρος (Από την Συγγραφή του Κομμουνιστικού Μανιφέστου έως την 1η Διεθνή)

Το 1848, η Ευρώπη γνώρισε μια σειρά από διαμαρτυρίες, εξεγέρσεις και συχνά βίαιες αναταραχές. Στη Γαλλία, η επανάσταση οδήγησε στην ανατροπή της μοναρχίας και στην εγκαθίδρυση της Δεύτερης Γαλλικής Δημοκρατίας. Στηρίζοντας αυτές τις ενέργειες, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο Μαρξ χρηματοδοτεί την επαναστατική δράση των Βέλγων εργατών διοχετεύοντας το ένα τρίτο της κληρονομίας που του είχε μόλις αφήσει ο πατέρας του, με αποτέλεσμα να συληθεί από τις Βέλγικες αρχές και να διαφύγει στην Γαλλία.

Επιστρέφοντας στο Παρίσι, εγκαθίσταται προσωρινά εκεί και μεταφέρει την έδρα της Κομμουνιστικής Λίγκας στην πόλη. Συγχρόνως, ιδρύει τη «Λέσχη Γερμανών Εργατών» με Γερμανούς σοσιαλιστές. Το 1848, επανεγκαθίσταται στην Κολωνία με στόχο να διαδώσει την επαναστατική ιδεολογία στη Γερμανία ενώ εκδίδει μια μπροσούρα με τίτλο “Τα αιτήματα του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Γερμανία”, υποστηρίζοντας μόνο μερικά από τα σημεία του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, καθώς πίστευε ότι η αστική τάξη πρέπει να ανατραπεί πρώτα, προτού το προλεταριάτο μπορέσει να επιβεβαιώσει την εξουσία του. Επίσης, ξεκινά την έκδοση της Neue Rheinische Zeitung, μιας καθημερινής εφημερίδας που προβάλλει τις ειδήσεις από όλη την Ευρώπη. Αν και συνεισφέρουν και άλλα μέλη της Κομμουνιστικής Ένωσης, παραμένει ο κύριος συγγραφέας και εκδότης.

Ως εκδότης της εφημερίδας, ο Μαρξ και οι συναγωνιστές του συχνά παρενοχλούνται από τις αρχές, ενώ επανειλημμένα φέρονται ενώπιον της δικαιοσύνης για διάφορες κατηγορίες, όπως προσβολή των αρχών, παραβίαση της εκτελεστικής εξουσίας κ,α. Ταυτόχρονα, η κατάσταση στην Πρωσία επιδεινώνεται καθώς το δημοκρατικό κοινοβούλιο καταρρέει και αντιδραστικοί υποστηρικτές του βασιλιά επιβάλλουν αντεπαναστατικά μέτρα. Τελικά, η Neue Rheinische Zeitung καταστέλλεται και ο Μαρξ εκτοπίζεται από την χώρα, ενώ και η επιστροφή του στο Παρίσι είναι σύντομη με αποτέλεσμα τον Αύγουστο του 1849, με την σύζυγό του να αναζητούν καταφύγιο στο Λονδίνο.

Ο Μαρξ μετακομίζει στο Λονδίνο στις αρχές του 1849 όπου και ζει για το υπόλοιπο της ζωής του. Η έδρα της Κομμουνιστικής Λίγκας μεταφέρεται επίσης στο Λονδίνο. Κατά τον χειμώνα του 1849-1850, υπήρξε διάσπαση στις τάξεις της Κομμουνιστικής Λίγκας όταν μια ομάδα με ηγέτες τους Αύγουστο Βίλιχ και Καρλ Σάφπερ ξεκινά να προωθεί την άμεση εξέγερση. Ο Μαρξ και ο Ένγκελς αντιδρούν, θεωρώντας μία τέτοια εξέγερση ως “τυχοδιωκτική” και επικίνδυνη για την επιβίωση της Κομμουνιστικής Λίγκας. Ταυτόχρονα, υποστηρίζουν ότι οι κοινωνικές αλλαγές δεν πραγματοποιούνται με αυθόρμητες εξεγέρσεις, αλλά μέσω επιστημονικής ανάλυσης των οικονομικών συνθηκών και σταδιακής κοινωνικής εξέλιξης. Σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξης (περίπου το 1850), θεωρούν ότι η εργατική τάξη πρέπει να συνεργαστεί με προοδευτικές δυνάμεις της αστικής τάξης για να καταργήσει την φεουδαρχική αριστοκρατία, προτού επιδιώξει τη δική της επανάσταση. Έτσι, μετά από μια μακρά και δυσμενή αντιπαράθεση που απειλούσε την ενότητα της Κομμουνιστικής Λίγκας, η άποψη του Μαρξ επιρκατεί ενώ η φράξια των Βίλιχ και Σάφπερ εγκαταλείπει την οργάνωση.

Κατά την πρώτη περίοδο της παραμονής του στο Λονδίνο, ο Μαρξ αφιερώνει σχεδόν ολοκληρωτικά τον χρόνο του στις μελέτες του, με αποτέλεσμα η οικογένειά του να βιώνει ακραία φτώχεια. Η κύρια πηγή εισοδήματός του προέρχεται από τον Ένγκελς του οποίου ο πατέρας ήταν βιομήχανος. Κάποια στιγμή ο Μαρξ βρίσκεται να διαχειρίζεται έξι εφημερίδες από την Αγγλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Πρωσία, την Αυστρία και τη Νότια Αφρική. Τα κυριότερα έσοδα του Μαρξ προέρχονται από την εργασία του ως ανταποκριτής στην Ευρώπη για την εφημερίδα New-York Daily Tribune από το 1852 έως το 1862, καθώς και από τη συγγραφή άρθρων για πιο “αστικές” εφημερίδες. Η Tribune ήταν το μέσο για να προσεγγίσει ο Μαρξ ένα υπερατλαντικό κοινό, εφόσον είχε ευρεία απήχηση στην εργατική τάξη από την ίδρυσή του. Χαρακτηριστικά, με περίπου 50.000 αντίτυπα ανά τεύχος, η κυκλοφορία του ήταν η ευρύτερη στις ΗΠΑ. Όσον αφορά την πολιτική χρεία της Daily Tribune ήταν ιδιαίτερα προοδευτική με ξεκάθαρη στάση κατά της δουλείας. Επιπρόσθετα, από τον Δεκέμβριο του 1851 έως τον Μάρτιο του 1852, ο Μαρξ εργάζεται στο εμβληματικό θεωρητικό έργο του για τη Γαλλική Επανάσταση του 1848, με τίτλο “Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Ναπολέοντα”.

Παρόλα αυτά, στις 21 Μαρτίου 1857, λόγω μιας ευρείας οικονομικής ύφεσης ο Μαρξ θα πληρωνόταν από την Tribune μόνο για ένα άρθρο την εβδομάδα, ανεξαρτήτως δημοσίευσης, με τα υπόλοιπα να αμείβονται μόνο εάν δημοσιεύονταν. Ακόμα, το 1859 ο Μαρξ δημοσιεύει το πρώτο του βιβλίο για την οικονομική θεωρία, «Zur Kritik der politischen Ökonomie» (Συμβολή στην κριτική της πολιτικής οικονομίας). Στον πρόλογό του έργου «Συμβολή στην κριτική της πολιτικής οικονομίας» συνοψίζει την υλιστική αντίληψή του για την ιστορία. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ο Μαρξ θεωρούσε ως απασχολείται κυρίως σε μελέτες στην οικονομική και κοινωνική ιστορία στο Βρετανικό Μουσείο ενώ παράλληλα είναι απασχολημένος με την παραγωγή των προσχεδίων του μεγάλου έργου του, το οποίο επρόκειτο να δημοσιευτεί αργότερα ως Das Kapital. Οι επιτυχημένες πωλήσεις του βιβλίου “Συμβολή στην κριτική της πολιτικής οικονομίας” του Καρλ Μαρξ ώθησαν τον ίδιο να ολοκληρώσει τις εργασίες για τους τρεις μεγάλους τόμους που θα αποτελούσαν το κεντρικό έργο της ζωής του.

Αυτοί οι τόμοι περιλαμβάνουν το “Κεφάλαιο” και τις “Θεωρίες της υπεραξίας”, οι οποίες αναλύουν και επικρίνουν τους θεωρητικούς της πολιτικής οικονομίας, ιδιαίτερα τον Άνταμ Σμιθ και τον Ντέιβιντ Ρικάρντο τους οποίους ο Μαρξ είχε μελετήσει ενδελεχώς κατά την διάρκεια της διαμονής του στο Παρίσι όπου είχε μελετήσει Πολιτική Οικονομία. Ο πρώτος τόμος του “Κεφαλαίου” δημοσιεύτηκε το 1867 και προτείνει μια εξήγηση των “νόμων της κίνησης” του τρόπου παραγωγής, αναδεικνύοντας τη δυναμική της συσσώρευσης του κεφαλαίου. Το έργο περιλαμβάνει θέματα όπως η ανάπτυξη της μισθωτής εργασίας, ο ανταγωνισμός, η τάση πτώσης του ποσοστού κέρδους, και η εξάρτηση της μισθωτής εργασίας από την κυριαρχία του κεφαλαίου. Με το έργο αυτό, ο Μαρξ προτείνει ότι η κινητήρια δύναμη του κεφαλαίου βρίσκεται στην εκμετάλλευση της εργασίας, ενώ η απλήρωτη εργασία αποτελεί την τελική πηγή της υπεραξίας.

Παρόλα αυτά, το Μάρτιο του 1961 ο Μαρξ απολύεται από την New-York Daily Tribune εφόσον όπως ενημερώνεται δεν υπάρχει πλέον χώρος για ανταποκριτές στο Λονδίνο, λόγω των εσωτερικών υποθέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, το 1868 ιδρύεται η ανταγωνιστική εφημερίδα New York Sun, στην οποία καλείτε ο Μαρξ να συνεισφέρει με άρθρα, κυρίως για τη στρατιωτική ιστορία, στη «Νέα Αμερικανική Κυκλοπαίδεια». Συνολικά, δημοσιεύονται 67 άρθρα των Μαρξ και Ένγκελς, με τα περισσότερα να γράφονται από τον Ένγκελς, αν και ο Μαρξ έκανε κάποια έρευνα για αυτά στο Βρετανικό Μουσείο. Στα τέλη της δεκαετίας του 1850, το ενδιαφέρον του αμερικανικού κοινού για τα ευρωπαϊκά γεγονότα συρρικνώνεται και τα άρθρα του Μαρξ επικεντρώνονται σε θέματα όπως η “κρίση της δουλείας” και το ξέσπασμα του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου το 1861.